Nilüfer çayı denetiminde 155 kaçak deşarj ortaya çıktı; uyarı sistemi kuruluyor

Büyükşehir Belediye Başkanı Bozbey, Mart Ayı Değerlendirme Toplantısı’nda BUSKİ ve kentin su yönetimi konusunda önemli açıklamalarda bulundu.

Dün sabaha karşı Uludağ’daki bir otelde çıkan yangın ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması ve ardından yapılan gösteriler ana konunun önüne geçti ama Başkan Bozbey’in açıklamaları dikkat çekiciydi.

Önce bir hatırlatma yaparak başlayayım;

Başkan Bozbey, ocak ayındaki basın toplantısında, BUSKİ’ye arıtmasız deşarj nedeniyle ceza kesilmesi üzerine Nilüfer çayına kaçak deşarj yapanlara ceza kesilmesini isteyerek ‘hodri meydan’ demişti.

Bu çağrı yanıtsız kalmadı. Bursa Valiliği koordinasyonunda Büyükşehir belediyesi ile ortak denetleme yapıldı. Bozbey de basın toplantısında bunun sonuçlarını açıkladı.

Prof. Dr. Mustafa Sarı’nın araştırmasında vurguladığı gibi Nilüfer’i atık su kanalına çeviren neden ortaya çıkmış oldu.

Denetimlerle ilgili konuşmasına Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü’ne teşekkür ederek konuşmasına başlayan Bozbey, ‘Neticede eleştirimiz de olur ama teşekkürü de biliriz’ dedi.

Sonucu tahmin etmek zor değildi; denetimde 155 kaçak deşarj tespit edildi. Bunların tamamı işleri veya fabrikalara ait. Büyükşehir denetimle de sınırlı kalmayarak bu kaçak deşarj noktalarını betonla kapattı. Başta Ayvalı Dere olmak üzere diğer derelerde de inceleme yapılacak. Bozbey’e göre Ayvalı Dere’deki deşarjların da bunun yarısı kadar olabilir.

Kaçak deşarjların Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nce cezalandırılması gerektiğini de vurgulayan Bozbey, önümüzdeki günlerde yaşanacak gelişmeyi de şu sözlerle ifade etti:

‘Ne olacak biliyor musunuz? Çıkışları betonladığımız için bunlar geri tepecek üç gün sonra fabrikaları su bastı diye bağırmaya başlayacaklar. Ancak önlem almak zorundayız’

Geçtiğimiz günlerde Bursa Valisi Erol Ayyıldız başkanlığında yapılan hava kirliliği toplantısında konuyu dile getirdiğini de belirten Bozbey, ‘Bu iş etkin denetim ve kesin kararla olur. Kapatılacaksa kapatılacak. Yani o suyu arıtma tesisine götürmeden o fabrika açılmamalı’ diye konuştu.

Bozbey, BUSKİ ile ilgili özeleştiride de bulunarak, ‘Maalesef BUSKİ de birçok yerde yapmadığı hizmetlerden dolayı kirli suları dereye akıtmış. Bunları şimdi tespit ettik. Örneğin çöp depolama sahasının sızıntı suyu yıllardır Nilüfer’e akıyor’ dedi.

Hala Nilüfer çayından meyve sebze bahçelerinin sulandığını da hatırlatan Bozbey, şöyle devam etti:

‘Bursalılar bunu hak etmiyor. Bizim sorumluluğumuz Bursa’da dereleri de temiz yapacağız, havayı da temiz yapacağız Bursalıların desteğiyle. Hastalıkların önemli kısmının havadan kaynaklı olduğunu biliyoruz.

Hatta Nilüfer çayı üzerinde elektronik bir sistem kurmayı planlıyoruz. Şu anda arkadaşlar hazırlık yapıyor. Belirli aralıklarla direkt bizim sistemimize suyun kalitesi düştüğü kirlendiği zaman uyarı verecek bir sistem kuracağız. Belirli kademelerde. Uyarı hangi kademeden geliyorsa sinyal arkadaşlarımız oraya gidecek nereden geliyor atık onun tespitini yapacak’

Bozbey, Nilüfer çayının temiz akmasının Marmara’yı da etkileyeceğini ifade ederek, ‘Müsilajın artması bekleniyor. Dereleri temizlemezsek, kirli suları arıtmadan geçirmeden boşaltırsak Marmara içinde canlı yaşamayan ölü denize döner’ diye konuştu.

Marmara’nın kurtarılması için Kütahya’yı da içine alan bir projenin hayata geçmesi için 230 milyon lira finansman gerektiğini de sözlerine ekledi.

BURSA’NIN UMUDU ÇINARCIK BARAJI’NDAN OSB’YE SU VERİLMESİ ÇELİŞKİSİ

Bursa artık su fakiri kentler arasında yer alıyor. Evliya Çelebi’nin 400 yıl önce söylediği ‘Velhasıl Bursa sudan ibarettir’ sözü tarihte kaldı.

Bozbey’in basın toplantısında açıkladığı rakamlar da bunu gösteriyor. Bursa’nın su ihtiyacı planlamaya göre yıllık bazda yüzde 85 oranında Doğancı ve Nilüfer barajlarından, yüzde 15 oranında ise Uludağ pınar kaynaklarından karşılanacak şekilde yapılmıştı. Ancak gelinen durumda Bursa’nın su ihtiyacının yüzde 55’i Doğancı ve Nilüfer barajlarından yüzde 15’i Uludağ’daki doğal pınar kaynaklarından, yüzde 30’u da 155 adet derin yeraltı kuyusundan karşılanıyor.

Bursa’da günlük olarak 450 bin metreküp su ihtiyacı var. Bu oran yaz aylarında ise 550 bin metreküpe kadar çıkıyor.

Çınarcık Barajı’ndaki suyun da arıtılarak kente ulaştırılması yönünde önemli bir projeyi hayata geçirdiklerini anlatan Başkan Bozbey, “Geçen dönemin projesiydi. İhaleleri yapılmış. Yaklaşık 130 milyon avro artı KDV. Parça parça yapılan bir ihale. Bunu daha önce eleştiri konusu olarak gündeme getirmiştim. 2011’lerde başlayan bir proje bu. Yapılan tesis doğru ancak o yıllarda DSİ’nin yapması gerekiyordu. BUSKİ sonradan üstlenmiş ve yatırımı yapıyor. Keşke o yıllarda DSİ yatırımı yapıp sudan gelen gelirle bunun ödenmesini sağlasaydı. Proje o günkü şartlarda hesaplanarak 2060 yılına kadar içme suyu ihtiyacını karşılayacağı söylenmiş. Ancak bugün iklim değişikliğine bakıldığında bu sürenin daha da aşağı düşeceğine inanıyorum’ dedi.

Toplantının soru-cevap bölümünde, Bozbey’e Bursa'nın ileriye dönük su ihtiyacının süresi konusunda hem iklim değişikliği hem de kullanım artışı(evsel) nedeniyle dile getirdiği endişelerini hatırlatarak, böyle bir durum varken Çınarcık Barajı’ndan TEKNOSAB’a su verilmesi çelişki değil mi diye sordum. Bozbey de, “DSİ böyle bir protokol yapmış. Oradan 60 milyon metreküp civarında sanayayiye su aktarılması gündemde. Yani kalan miktar içme suyu olarak kullanılacak." ifadeleriyle cevapladı.

İkinci sorum ise hava kirliliğiyle ilgiliydi. Bozbey'in de katıldığı Bursa Valiliği'nce düzenlenen Tekstil Sektörü Hava Emisyonu Yönetim Komisyon Toplantısı'nı hatırlatarak, ‘Orhaneli Termik Santrali havayı kirletiyor. Gittik ve mühürledik dediniz mi? Bunlarla ilgili neler yapılacak. Nilüfer için de teşekkür ettiniz. Hava kirliliğiyle ilgili de ortak çalışma olacak mı’ sorusunu yönelttim.

Valilikteki toplantıda konunun kümülatif olarak konuşulduğunu belirten Bozbey, ‘Hava ölçüm cihazları var. Onları bu alanlarda sık sık koyduğumuzda ve onları da elektronik olarak izleyebilmek olanaklıdır. Hangi hava ölçüm cihazı kırmızı yanıyorsa ekipler toplanıp o bölgeye gidecek. Onun takibi, denetimi çok önemli. Denetim yapmazsanız, yaptığınız denetimin de gereklerini yerine getirmezseniz bu sorun devam eder. Ben orda da söyledim. Ya yerine getirecek ya da kapatacaksın arkadaş. Başka çaresi yok. Hatta şunu da söyledim. Orada şu kadar kişi çalışıyormuş, şu kadar kişi istihdam ediliyormuş hiç önemli değil. Bazen diyorlar, Büyükşehir'in yetkisi var. Arkadaşlar, Büyükşehir'in yetkisi ne biliyor musunuz? Sadece evsel, evde kömür yanıyorsa ona müdahale ediyoruz. Oraya da kestiğimiz zaten 3 bin küsür lira ceza. Ama Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'nün kestiği ceza 300 bin, 500 bin, 1 milyon TL... Caydırıcı etkisi olan bir ceza’ yanıtını verdi.