Bursa ekonomisi alarm veriyor; işte çarpıcı rakamlar

Bursa geçmişten bu yana önce tarım ve ticaret arkasından gelen sanayileşmede öncü kentlerden biri olmayı başardı. Tekstille başlayan sanayi yolculuğu otomotiv, metal ve makine sanayi ile devam etti. İlk organize sanayi bölgesi Bursa’da kuruldu ve diğer illere de örnek oldu.

Girişimci ruh ve vizyonerlik sayesinde hep ilklere imza atan Bursa, son yıllarda hızla kan kaybetmeye başladı. Tekstil, yüksel maliyetler nedeniyle yurt dışına kaçmaya başlarken, otomotivde de gerileme yaşandı. Son yıllarda yapılan en önemli sanayi tesislerinden biri olan TOGG dışında Bursa’da yeni fabrika sayısı oldukça azaldı. İleri teknolojinin gelmesi hedeflenen TEKNOSAB’a beklenen akın olmadı. Kurulan fabrikaların birçoğu yine konvansiyonel üretime dönük oldu.

Bursa’daki gerileme rakamlara da yansımaya başladı. İhracatta uzun yıllar Türkiye ikincisi olan kent maalesef beşinciliğe geriledi.

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Sektör Konseyleri başkanlarının bir araya geldiği toplantıda konuşan BESFİN CEO’su Ferda Besli’nin açıkladığı rakamlar Bursa ekonomisinin alarm verdiğini gösteriyor.

Peki neler söyledi Besli şöyle bir göz atalım;

Besli’nin sunumu Bursa’nın son 5 yıllık döneme ilişkin gayri safi yurt içi hasılası, ihracat ve ithalat rakamları ile diğer ekonomik göstergelerini kapsıyordu.

Bursa’nın 2023 yılında GSYH’sinin 1,4 trilyon TL olarak kayıtlara geçtiğini ifade eden Besli, kentin Türkiye’nin toplam GSYH’si içinden aldığı payın ise son 5 yılda 30 baz puan gerilediğine dikkat çekti.

Bursa’nın 2023’te yüzde 3,95’lik payla İstanbul, Ankara, İzmir ve Kocaeli’nin ardından 5’inci sırada yer aldığını söyleyen Besli, şöyle devam etti:

“Bursa’nın Türkiye’nin toplam GSYH içindeki payı son 5 yılda yüzde 4,25’ten 3,95’e geriledi. Bunu yeniden yüzde 5’ler düzeyine taşımak için yapılması gerekenler neler tartışılması gerekiyor. Bu dönemde özellikle sektör bazında baktığımızda imalat sanayiindeki düşüş dikkat çekiyor. 2018-2023 döneminde imalat sanayi payı 8,33’den 7,32’ye düşmüş. Sanayinin gelişmemiş olması kenti geriye çekiyor. Diğer taraftan Bursa’da son 5 yılda ihracat yüzde 11 artarken, ithalat yüzde 33 artış göstermiş.’

Bu durumun Bursa ekonomisinin sürdürülebilirliği açısından bu önemli bir uyarı niteliği taşıdığına işaret eden Besli, ‘İthalatın yüksek artış hızının uzun vadede yerel ekonomiyi kırılgan hale getirebileceği ve dışa bağımlılığı artırabileceği göz önünde bulundurulmalı. Bu noktada, yerel yönetimlerin ve iş dünyasının, ihracatın artırılmasına yönelik stratejik adımlar atması kritik önem taşıyor. Daha yüksek katma değerli üretim, yerli teknolojinin desteklenmesi ve sanayi yapısının dönüşümü gibi politikalar, bu dengenin sağlanmasında kilit rol oynuyor.” dedi.

HEM BÖLGESEL HEM SEKTÖREL YOL HARİTALARI HAZIRLANIYOR

Toplantının açılışında konuşan BTSO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay, Odanın 70 meslek komitesi ve 155 meclis üyesi ile Bursa iş dünyasının bütün dinamiklerini temsil eden bir yapıya sahip olduğunu söyledi. İş dünyasının akıl ve tecrübesini, akademi ve kamu kurumları ile bir araya getirmek amacıyla 2013 yılında Türkiye’de bir ilke imza atarak sektör konseylerini oluşturduklarını ifade eden Başkan Burkay, “İş dünyası olarak bizim hayallerimiz ve hedeflerimiz olabilir. Ancak kamu ve üniversitelerimiz bu hedefleri paylaşmıyor ve desteklemiyorsa bir değer üretmeniz mümkün olmaz. Sektör konseylerimiz, ‘triple helix’ olarak adlandırılan bu üçlü yapıyı bir araya getiren önemli platformlar haline geldi. 22 sektör konseyimiz ile birlikte hem sektörel hem de bölgesel yol haritalarımızı hazırlamak amacıyla önemli çalışmalar gerçekleştiriyoruz.” dedi.

BTSO’da yönetime geldikleri günden bu yana konseylerin ortaya çıkardığı stratejik yol haritalarını uygulamak adına gayret gösterdiklerini belirten Başkan Burkay, Bursa Business School, TEKNOSAB, GUHEM, BUTEKOM VE TEKNOSAB Lojistik Teknopark Girişim Sermayesi Yatırım Fonu gibi birçok projenin sektör konseyleri tarafından ortaya konduğunu vurguladı.

Söz konusu projelerin her birinin Bursa’nın dönüşümündeki en önemli mihenk taşları olduğunu kaydeden Burkay, konuşmasına şöyle devam etti:

“Bunları hep birlikte yapıyoruz. Ortaya koyduğumuz vizyon ve projelerle şehrimizi dönüştürmeye çalışıyoruz. Bugün ‘Bursa Büyürse Türkiye Büyür’ mottomuz bir iddia değil realite haline geldi. Türkiye ve Bursa’nın ekonomi göstergelerine baktığınızda bunu anlayabilirsiniz. Bu yüzden sanayide ve ticarette bir dönüşüm olacaksa Bursa’dan başlamalı diyoruz. Şu anda E-Ticaret ve Dijitalleşme, Bilgi İşlem ve Otomasyon Teknolojileri ile Perakende Ticaret Konseylerimiz, Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi’ndeki 8 bin işletmemizi dijital dönüşüme hazırlıyor. Payitaht Çarşı Dijital Dönüşüm Merkezi projemizle üyelerimizi ticarette konvansiyonel ve edilgen yapıdan çıkarmayı hedefliyoruz. Yeni iş modellerine üyelerimizi hazırlayamazsak, bu dönüşümü sağlayamazsak görevimizi yapmamış oluruz.”

Yaklaşık dört saat süren toplantının ana mesajı ise net: Bursa için birlikte hareket etme zamanı. BTSO, sektör konseyleri aracılığıyla iş dünyasını, akademiyi ve kamu kurumlarını bir araya getirerek bu süreci yönetmeye devam ediyor. Şimdi ise sanayicilerden akademisyenlere, girişimcilerden yerel yöneticilere kadar herkesin bu dönüşüme katkı sağlaması gerekiyor. Aksi takdirde, küresel ekonomideki yarışta geri kalma riskiyle karşı karşıya kalabiliriz.

Sonuç olarak, Bursa’nın önünde büyük fırsatlar da var, önemli riskler de. Ancak şehrin genlerinde olan girişimcilik ruhu, doğru hamlelerle Bursa’yı Türkiye’nin ekonomik lokomotifi yapmaya devam edebilir. Unutmayalım, sanayide dönüşüm Bursa’dan başlayacaksa, bu değişimin lideri de yine Bursa olacak.