Bir insan: Prof. Dr. Ayhan Özdemir

Kalp dendiğinde belleğimde kalan birkaç isim var. Çocukluğumda anımsadığım ilk isim Siyami Ersek.

1963 yılında İstanbul Haydarpaşa Göğüs ve Kalp Damar Cerrahisi Merkezinde Prof. Siyami Ersek(1920, Uşak - 26 Ekim 1993, İstanbul),  tarafından ülkemizdeki ilk açık kalp ameliyatı gerçekleştirildi. Siyami Ersek Hoca 1951’de  Kirazlıyayla’daki Senatoryumun başhekimliğini de yapmıştı.

Ardından Dr. Barnard’ı gazete küpürlerinden anımsıyorum. İlk kalp nakli. Christiaan Neethling Barnard (8 Kasım 1922 –2 Eylül 2001),Güney Afrikalı kalp cerrahı. Güney Afrika'da özellikle köpekler ve şempanzeler üzerinde birçok organ nakli denemesi gerçekleştirdi. 1967 yılında Louis Waskansky adındaki hastasına, beyin ölümü gerçekleşmiş bir hastasından aldığı kalbi naklederek ilk kalp nakli ameliyatı ile dünya tıp tarihine geçti.

Bir de Prof.Dr.Kemal Bayazıt  (11 Mart 1930, Kahramanmaraş - 26 Haziran 2019; İstanbul), 22 Kasım 1968'de Maviş Karagöz (41) isimli hastaya Ankara'da ülkemizin ilk kalp naklini yapmıştı. Bayazıt Hoca 1947 yılında Bursa Erkek Lisesinden mezun oldu.

Bu isimlerden etkilenmişim ki belleğimde gün gibi duruyor.

BURSA VE KALP

Gazeteciliğe başladıktan sonraki dönemde Bursa’da kalp dendiğinde aklıma gelen isim de Prof.Dr.Ayhan Özdemir Hoca oldu.

Bunu niye yazıyorum? Prof.Dr.Ayhan Özdemir Hoca, 19 Eylül’de BUÜ Tıp Fakültesi’nin eğitime başlayış gününde ilk dersi yıllarını verdiği üniversitede verdi. Hoca konuşmasına başlarken “Hekimlerin ve öğretim üyelerinin omuzlarında yükselen Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde, Kalp Damar Cerrahisinin ilk asistanı Prof.Dr.Mete Cengiz’in(Ayhan Özdemir Hoca’nın asistanıydı) adını taşıyan bu salonda sizlerle birlikte olmanın mutluluğunu yaşıyorum. Ne mutlu bana.” diyerek başladı.

Ayhan Özdemir Hoca’yı 47 yıllık meslek hayatımın ilk yıllarında tanıdım. İlginç ameliyatlar yapardı. Bunlar da gazetelere manşet olurdu. Hiç unutmuyorum. Bir gün bir çocuk tükenmez kalem yutmuştu. Gazetede kalemin röntgenin olduğu bir fotoğrafla manşette haber vardı. Hoca o kalemi çıkarmıştı. Hatta hoca bazı ameliyatlarına gazetecileri de sokardı. Bir ameliyatına da Sevgili Levent Gencelli girmişti. Bursa’daki ilk kalp pili ameliyatıydı.

Bu siyah beyaz fotoğraf o ameliyattan bir anı. Soldan ikinci Op.Dr.Ertem Kalaycıoğlu, yanında Prof.Dr.Ayhan Özdemir ve sağ başta Prof.Dr.Mete Cengiz.

Hoca 1600’ün üzerinde bu tür ameliyat yaptı. 1654 objeyi insan vücudundan çıkardı.

Daha birçok ilke imza attı. Bursa’da kalp dendiğinde o akla gelirdi. Uzun yıllar iş ve sanayi dünyasından tutun da siyaset ve bürokrasiye kadar geniş bir yelpazede birçok kişinin sağlığa kavuşmasına vesile oldu.

1987’de milletvekili iken Cavit Çağlar ve Abdülkadir Cenkçiler Ankara’ya helikopter ile giderken, helikopter Mezitler civarında düştü. Onlara da ilk müdahaleyi Ayhan Hoca yaptı.

Çok sosyal bir insan olan Ayhan Özdemir Hoca, 1986-87 yıllarında Kadri Şankaya’nın başkanlığı döneminde ve 1988-1992 yılları arasında da İbrahim Yazıcı ile Bursaspor yönetimlerinde görev yaptı.

Yanlış anımsamıyorsam, sosyal kulüplerde yaptığım ilk konuşma Büyükyıldız Otel’de Uludağ Rotary Kulübü’ndeydi. Cevat Diniz’in başkanlığını o dönem yaptığı kulübe Dr.Murat Kaçar’ın daveti ile gittim. Ayhan Hoca’da o kulübün üyesiydi ve bir dönemler başkanlığını yaptı. Spor ve Sağlık konusunda bir konuşma yapmıştım.

PROF.DR.AYHAN ÖZDEMİR KİMDİR?

Prof.Dr.Ayhan Özdemir 1939 yılında Görele’de doğdu. 1963'te Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun olduktan sonra Hacettepe Tıp Fakültesi'nde genel cerrahi asistanlığına başladı. 1965'te Milli Eğitim Bakanlığının açtığı bir sınavı kazanarak Amerika Birleşik Devletleri'ne (ABD) gitti. Orada genel cerrahi uzmanlık eğitimini tamamlayarak 1969'da Türkiye'ye döndü ve genel şirürji uzmanlık belgesi aldı.

Daha sonra yeniden ABD'ye giderek genel cerrahi "board" sınavını verdi, göğüs kalp damar cerrahisi ileri uzmanlık çalışmalarına başladı. West Virginia ve State University of New York Upstate Tıp Merkezi'ne devam ederek eğitimini tamamladı. 1973'te Türkiye'ye döndü. Göğüs kalp damar şirürjisi uzmanlık ve1975'te doçentlik sınavlarını verdi. 1977 yılına değin Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi servisinde çalıştı. 1977’de Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne geçti. 1981 yılında profesörlüğe yükseldi. 1977'den,  1992'ye değin fakültenin Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi kürsüsünde öğretim üyesi olarak görev yaptı.

1992’de Tıp Fakültesi'nin eski binasında açılan Yüksek İhtisas Hastanesi'ne atandı. Bu hastanede 1999 yılına değin göğüs kalp damar cerrahı ve başhekim olarak görevini sürdürdü. Başhekim iken yardımcılarından biri de Op.Dr.Recai Özdemir’di. Ancak 2000 yılı başında Sağlık Bakanlığı'nca uygulanan atama programı uyarınca önce başhekimlik görevinden alındı. Ayhan Hoca bir süre Bodrum’daki Yücelen Hastanesi’nde Genel Koordinatörlük yaptı.

Bir ara (1990’lı yıllardı sanırım)Bursa’dan Bağımsız Milletvekili adayı oldu. Kendisine o dönem sorulduğunda “Bu kadar insan ameliyat ettim. Onlar oy verse yeter” dedi. Ama siyasetti bu, olmadı. Bu arada Ayhan Özdemir Hocam bir ara da Orhaneli Yolu’nda özel bir hastane yapmaya başladı. O girişim tamamlanamadı.

SON SÖZ

Prof.Dr.Ayhan Özdemir’in, Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin açılışında konuştuğunu duyduğumda bu yazıyı yazmak istedim.

O aynı zamanda bir dönemin doktorlarının bazılarında olan Sens clinique(sans klinik) yetisine de sahipti. Yani klinisyenin bir hastada pek ön planda gözükmeyen bir hastalığın varlığını “hissetmesi” durumuna. O dönemler şimdiki tanı yöntemleri gibi onlarca tanı yöntemi yoktu.

Buradan Ayhan Hocayı dinleme şansı elde eden genç hekim adaylarına sesleniyorum. Dilerim bir gün siz de mezun olduğunuz okulun açılışında, o kürsüden hitap etme şansı yakalarsanız.

Ayhan Hocam beni anımsamazsınız. Ama hukukumuz olmasa da ben de böyle bir izlenim bırakmışınız. Bir doktor babası olarak size nice sağlıklı yıllar diliyorum.

İyi ki vardınız ve varsınız.