TİHEK'ten İBB'ye "ayrımcılık" cezası

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) kararına göre, İstanbul'da yaşayan görme engelli M.K, 2023'te yapılan Haliç metro istasyonu ile Küçükpazar tramvay istasyonu arasındaki bağlantı yolunda engellilere yönelik erişilebilirlik standartlarının dikkate alınmadığı gerekçesiyle İBB'ye başvurdu ancak sonuç alamadı.

Bağlantı yolunda kılavuz çizgilerin olmadığını, geçiş köprüsünün üzerinde bulunan merdiven çıkıntılarına başını çarpma riskinin bulunduğunu, İBB tarafından konulan uyarı levhalarını görme engellilerin göremeyeceğini belirten M.K, hak ihlali iddiasıyla TİHEK'e başvurdu.

TİHEK, "engellilik temelinde ayrımcılık yasağına aykırılık" kapsamında İBB'ye üst sınırdan 141 bin 934 lira idari para cezası verilmesine karar verdi.

Kararın gerekçesinden

TİHEK'in kararında, Anayasa'nın 10. maddesinde herkesin kanun önünde eşit olduğunun hüküm altına alındığına dikkat çekilerek, devlet organları ve idare makamları dahil bütün işlemlerde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun hareket etmenin zorunlu olduğu bildirildi.

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu'nda da her türlü ayrımcılığın yasaklandığına işaret edilen kararda, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ihlalin sona erdirilmesi, sonuçlarının giderilmesi, tekrarlanmasının önlenmesi, adli ve idari yoldan takibinin sağlanması amacıyla gerekli tedbirleri almakla yükümlü oldukları vurgulandı.

Ulusal ve uluslararası düzenlemeler gereğince mevcut tüm açık alanların engellilerin erişilebilirliğine uygun yapılması veya uygun hale getirilmesi gerektiği kaydedilen kararda, şu tespitlere yer verildi:

"Haliç metro istasyonu ile Küçükpazar tramvay istasyonu arasında kurulan bağlantı yoluna ilişkin projenin 2023 tarihli olduğu dikkate alındığında muhatap belediye tarafından söz konusu yaya üst geçidinin en baştan planlama, tasarım ve inşaat sürecinde erişilebilir şekilde tasarlanması gerektiği değerlendirilmektedir. Sonuç olarak muhatabın pozitif yükümlülüğü kapsamında bahse konu bağlantı yolunu yaparken erişilebilirlik standartlarına uygun şekilde inşa etmediği, bu nedenle başvuranın dezavantajlı bir konuma sokulduğu ve engellilik temelinde dolaylı ayrımcılık yasağının ihlal edildiği kanaatine varılmıştır."