Trump: "Egemen sınırlarımıza saldırıya izin vermeyeceğiz"

ABD’nin yeni başkanı Donald Trump'ın Danimarka Krallığı'na bağlı özerk bir bölge olan Grönland ile ilgili açıklaması dünyada gündem oldu. Askeri güç kullanma imasında da bulunan Trump'ın "Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiği" yönündeki sözlerine Avrupa Birliği'nden tepki geldi. AB Komisyonu, "devletlerin egemenliğine saygı duyulması gerektiği" yanıtını verirken Fransa'dan ise "AB, egemen sınırlarına saldırıya izin vermeyecek" açıklaması geldi.

AB Komisyonu sözcülerinden Anitta Hipper, Brüksel'de düzenlenen günlük basın toplantısında, Trump'ın Grönland'a dair açıklamalarına ilişkin soruları yanıtladı. Trump'ın açıklamalarına ilişkin "ayrıntılara girmeyeceğini" kaydeden Hipper, "Bu konudaki politikamız, bizim için bir ilke meselesi olarak, devletlerin egemenliğine saygı duyulması gerektiği açıktır. Bu aynı zamanda bizim diplomatik değerimiz ve üzerinde çalıştığımız temel ilkemizdir." dedi.

Hipper ayrıca, bir sonraki ABD yönetimiyle "daha güçlü bir transatlantik gündem için çalışmayı dört gözle beklediklerini" dile getirdi.

Sözcülerden Olof Gill ise Trump'ın açıklamalarına yönelik tepki ve endişelerin "varsayımsal" olduğu yorumunu yaparak, "Biraz sakin olalım. Henüz göreve gelmemiş bir yönetim hakkında oldukça uçuk varsayımlardan bahsediyoruz." diye konuştu.

Gill, "Önceliğimiz yeni yönetimle Atlantik'in her iki yakasında karşılıklı yarar sağlayacak işbirliği yolları bulmaktır, ticaret ve diğer konulardaki çıkarlarımızı gerektiği şekilde savunmaya hazırız." ifadesini kullandı.

"ABD DENİZ PİYADALERİNİN GRÖNLAND'A İNMESİNİ Mİ BEKLİYORSUNUZ?"

Öte yandan sözcülerin cevabından tatmin olmayan gazeteciler tarafından konuya ilişkin sorular gelmeye devam etti. Bir gazeteci, Trump'ın açıklamalarını Rusya'nın 2022'de Ukrayna’da başlayan savaş öncesi yaptığı açıklamalarla kıyasladı.

Bunun üzerine söz alan AB Komisyonu Baş Sözcüsü Paula Pinho, "Bu durumu Ukrayna'da yaşananlarla da kıyaslamak istemiyorum." cevabını verdi.

Pinho, AB üyesi Danimarka’ya bağlı bir özerk bölge olan Grönland'a karşı herhangi bir askeri harekatın AB Antlaşması'nın 42'nci maddesindeki "karşılıklı yardım" maddesini harekete geçireceğini teyit etse de ABD'nin Grönland'ın "kontrolünü alması" gibi bir riskin olup olmadığına ilişkin değerlendirme yapmayı reddetti ve konuya ilişkin soruları "çok teorik" olarak nitelendirdi.

Toplantıya katılan medya mensuplarından biri AB'nin Trump'ın açıklamalarına ilişkin tutumunu, "Egemenliğin her şeyden önemli olduğunu söylüyorsunuz ama ABD’nin yeni başkanından gelen oldukça açık bir tehdit hakkında yorum yapmayacaksınız. Bunu anlamakta zorlanıyorum, yani neyi bekliyorsunuz? ABD deniz piyadelerinin Grönland'a inmesini mi bekliyorsunuz?" sözleriyle eleştirdi.

ABD'de görevi devralmaya hazırlanan Trump, 23 Aralık 2024'te Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiğine ilişkin söylemini yineleyerek Ada'nın mülkiyeti ve kontrolüne sahip olmanın "mutlak zorunluluk" olduğunu savunmuştu.

FRANSA'DAN 'İZİN VERMEYİZ' TEPKİSİ

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, France Inter radyosunda katıldığı yayında, AB'nin, dünyadaki diğer ulusların, hangisi olursa olsun, kendi egemen sınırlarına saldırmasına izin vermesi söz konusu değil." dedi.

Trump'ın Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiği yönündeki açıklamalarına ilişkin Barrot, ABD'nin Grönland'ı "işgal" edeceğine inanmadığını söyledi.

DANİMARKA'DAN AÇIKLAMA

Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen, Trump'ın Grönland hakkındaki ifadelerine ilişkin basına açıklamalarda bulundu. Rasmussen, "(ABD ile) Herhangi bir dış politika krizi içinde olduğumuzu düşünmüyorum." dedi.

Trump'ın Kuzey Kutbu'na daha fazla odaklandığı izlenimi edindiğini dile getiren Rasmussen, "Bence hepimiz kendimize bir iyilik yapabilir ve nabzı biraz düşürebiliriz." ifadesini kullandı.

ASKER KULLANABİLECEĞİNİ İMA ETTİ

Trump, Grönland'ı kontrol edebilmek için asker kullanabileceğini ima etmişti. Trump dün, Panama Kanalı ile Grönland'ı kontrol edebilmek için asker kullanmayacağı konusunda taahhütte bulunup bulunmayacağıyla ilgili soruya "Hayır, bu ikisi hakkında (asker kullanmayacağım konusunda) size güvence veremem. Belki bir şeyler yapmamız gerekebilir. Ekonomik güvenliğimiz için bunlara ihtiyacımız var." yanıtını vermişti.

Panama Kanalı'nın, ABD ordusu için inşa edildiğini ancak kanalın bugün Çin tarafından işletildiğini savunan Trump, "Panama Kanalı ülkemiz için hayati önem taşıyor. Biz, Panama Kanalı'nı Panama'ya verdik ancak bugün Çin tarafından işletiliyor. Biz bunu Çin'e vermedik." diye konuşmuştu.

"GRÖNLAND" SATILIK DEĞİL"

Trump'ın bu sözleri, Grönland yetkilileri başta olmak üzere, birçok kesimden tepki çekmişti.

Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede, , Grönland'ın "satılık olmadığını" vurgulayarak "Grönland, Grönland halkına aittir. Biz satılık değiliz ve asla satılık olmayacağız. Uzun süredir devam eden özgürlük mücadelemizi kaybetmeyeceğiz." ifadelerini kullanmıştı.

Grönland'ın "kontrolü alma" açıklamalarını sürdüren Trump, 6 Ocak'ta ise Panama Kanalı ile Grönland'ı kontrol edebilmek için gerekirse asker kullanabileceğini ima etmişti.

Trump, Florida'daki yerleşkesi Mar-a-Lago'da düzenlediği basın toplantısında, "Bu ikisi hakkında size güvence veremem. Belki bir şeyler yapmamız gerekebilir. Ekonomik güvenliğimiz için bunlara ihtiyacımız var." diye konuşmuştu.

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Trump'ın son açıklamalarına verdiği cevapta hükümetinin ve kendisinin bakış açısının net olduğunu belirterek, "Grönland'ın geleceği Grönland'da belirlenecektir. Grönland, Grönlandlılara aittir." demişti.

Trump'ın açıklamalarına bir diğer tepki de Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot'tan gelmişti. Barrot, "AB'nin, dünyadaki diğer ulusların, hangisi olursa olsun, kendi egemen sınırlarına saldırmasına izin vermesi söz konusu değil." görüşünü paylaşmıştı.