Ten rengine göre polis kontrolü mahkemeye takıldı

Almanya'nın Saksonya eyaletinde ten renginden dolayı polis kontrolüne takılan bir kişi, polis memurlarına karşı açtığı davayı kazandı.

Dresden İdare Mahkemesinde görülen davada, Gine asıllı davacıya yönelik polis kontrolünün, anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olduğuna hükmedildi.

2018 yılı Mart ayında Chemnitz tren istasyonunda gerçekleşen olayda evine gitmek için tren bekleyen Gine asıllı davacıyla yanında kendisine eşlik eden kişiye polisin kimlik sorduğu, olayların nasıl geliştiği konusunda iki tarafın farklı bilgiler verdiği belirtildi. Davacı ifadesinde, polislerin hiç dostça olmayan bir tavırla kimlik sorduklarını, bunun üzerine polis memurlarına "niçin tam da kendisine ve yanındaki kişiye kimlik sorulduğunu bilmek istediğini" söylediğini kaydetti.

Polis memurları ise davacının kimliğinin olmadığını söylediğini ve polis memurlarına "ırkçılar" diye hakaret ettiğini iddia etti. Bunun üzerine davacının yere yatırılarak sabitlendiği, kimlik kontrolü için karakola götürüldüğü ve sırt çantasında yapılan aramada kimliğinin bulunmasının ardından iki saat sonra serbest bırakıldığı kaydedildi. Süreç içinde hem davacıda hem polis memurlarında sıyrıklar tespit edildiği bildirildi. Gözaltına alınan kişi 2019 yılı Mart ayında kendisine yönelik alınan önlemlerin hukuka aykırılığının tespiti için dava açtı.

'Sadece siyahlar kontrol edildi'

Mahkeme kararında, tren istasyonundaki kimlik kontrolünün ve bununla bağlantılı olarak gerçekleşen kimlik tespit işlemi, yere sabitleme, karakola götürme, beden araması, nesne araması ve zor kullanma uygulamalarının hukuka aykırı olduğu kaydedildi. Kontrol sırasında sadece siyah tenli kişilerin kontrole tabi tutulduğuna, bir polis memurunun ifadesinde bunu kabul ettiğine dikkat çekildi.

Mahkeme kararının gerekçesinde, sınır polisinin Almanya sınırlarına kaçak girişleri önlemek için belirli koşullar altında herkesi durdurabileceği, soru yöneltip kimlik sorabileceği kabul edilmekle birlikte, davacı ve yanındaki kişinin kontrol gerektirecek herhangi bir dikkat çekici davranışta bulunmadığı, davalı tarafın, kontrolün sadece ten rengi nedeniyle gerçekleştiği tezini geçersiz kılacak bir kanıt gösteremediği belirtildi. Kararda bu durumun anayasadaki eşitlik ilkesi ile ilgili maddenin ihlali anlamına geldiği belirtilerek "Davalının ten rengi, kendisine yönelik kontrol ve sorgu kararında etkili olmuştur" tespitinde bulunuldu.

Mahkeme kararında, davalının kontrol sırasında kimliğini göstermeyi reddetme hakkı bulunduğu, ardından kendisine karşı alınan önlemlerin hukuka aykırı olduğu da kaydedildi.

Karara karşı bir ay içinde Saksonya Yüksek İdare Mahkemesinde temyize başvurma imkanı bulunduğu belirtildi.