Konya'nın Karapınar ilçesindeki tarım arazileri, hızla büyüyen bir tehdit altında. Bölgede, çap ve derinlikleri farklı 100'den fazla obruk tespit edildi. Bazı bölgelerde obruklar o kadar yakın ki, iki obruk arasındaki mesafe sadece 5 metre. Özellikle Reşadiye Mahallesi'ndeki Eşeli Yaylası'nda durum oldukça vahim. Havadan çekilen bir fotoğrafta, sadece bir karede 24 farklı obruk yer alıyor.
Yağışların azlığı ve kuraklık Türkiye'yi etkilemeye devam ediyor. Konya'nın Karapınar ilçesinde, iklim değişikliği ve yer altı suyunun aşırı kullanımı nedeniyle obruk oluşumları hızla artıyor. Özellikle Reşadiye Mahallesi'ndeki Eşeli Yaylası, yüzlerce obruğun yer aldığı, tarım arazilerinin çöktüğü vahim bir manzaraya dönüşmüş durumda.
Çap ve derinlikleri farklı 100'den fazla çöküntünün olduğu, tarım arazilerinin bulunduğu alanın bazı yerlerinde iki obruk arası 5 metreye kadar düşüyor.
Obruklar, yer altında zamanla çözünen kireç taşlarının boşluk oluşturması ve zeminin çökmesiyle oluşuyor.
Konya Ovası'nda iklim değişikliği, kuraklık ve kontrolsüz yer altı su kullanımıyla her geçen gün sayıları fazlalaşan obruklar, tedirginliği artırıyor.
Obruk oluşumunun son yıllarda hızla arttığı Karapınar ilçesinin kuzey batısında yer alan Reşadiye Mahallesi sınırları içinde bulunan Eşeli Yaylası'ndaki tarlalarda çok sayıda obruk oluşumu gözleniyor.
İki obruk arasının 5 metreye kadar düştüğü, çap ve derinlikleri farklı 100'den fazla çöküntünün olduğu yerde havadan çekilen fotoğraf karesine 24 obruk giriyor.
OBRUKLARIN EN YOĞUN OLDUĞU BÖLGE HAVADAN GÖRÜNTÜLENDİ
Konya Teknik Üniversitesi Obruk Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, çok sayıda obruğun oluştuğu yerde çöküntülerin arttığını söyledi.
Reşadiye Mahallesinde 2000'li yıllarda görülmeye başlayan obruk oluşumlarının sayısının arttığına işaret eden Arık, şöyle konuştu:
"Obruklar, 2007'den sonra hemen her yıl birkaç tane oluşarak bu bölgede yaygınlaştı. Obruklar yan yana, birbirine oldukça yakın. Bu derinlikteki obrukların en yoğun olduğu bölgedeyiz. Bu bölgede tarımsal alanlar var. Bu alanda meydana gelmiş obruklar, bazıları da yerleşim alanlarının içinde. O nedenle tehlike arz ediyor. Bölgedeki obruklar, 2000'li yıllardan sonra devam eden kuraklık ve tarımsal sulamadan kaynaklı yeraltı suyu kullanımı nedeniyle sayıca giderek artmış vaziyette."
BİR TARLADA 8 OBRUK VAR
Arık, tarımın yaygın olduğu alanda sayıca çok fazla obruk olduğuna işaret ederek, şunları söyledi:
"Bir tarlada 8 obruk var, oluşumu da devam ediyor. Uydu görüntülerinde burası elek gibi, bir ay yüzeyi, sanki kraterlerin yoğun olduğu bir bölge gibi görünüyor. Aynı tarlada 8 obruk oluşması ciddi bir problem. Geçmişte obruklar daha yüksek yerlerde ve insanların yaşamadığı alanlarda meydana geliyordu ve biz yer bilimcileri için de ilginç karstik şekiller olarak görülüyordu. Ancak son yıllarda oluşan obruklar artık yerleşim alanlarına, tarım ve yatırım alanlarına çok yaklaşmış vaziyette. Bu nedenle tehlike arz ediyor."
"YIL İÇİNDE BÖLGEDEKİ OLUŞAN OBRUK SAYISI 10'UN ÜZERİNDE"
Son haftalarda aynı bölgede yeni obrukların oluştuğunu vurgulayan Arık, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Obruk oluşmaya devam ediyor. Sadece 6 civarında obruk, son iki hafta içinde meydana geldi. Hemen batımızdaki Mısırlı Yaylası'nda, biraz daha doğumuzdaki Ekmekçi Yaylası'nda ve daha güneydeki Hotamış bölgesinde obruklar oluşuyor. Oluşmaya devam ediyor. Bu yıl içinde bölgedeki oluşan obruk sayısı 10'un üzerinde. Yılın bitmediği bir dönemi yaşıyoruz. O nedenle bundan sonraki dönemde yeni tarım sezonu başladığı zaman oluşacak obruklardan da endişeliyiz. Sayının giderek artacağını öngörüyoruz."
ÜRKÜTÜCÜ BOYUTLARDA 620 OBRUK VAR
Arık, Konya'daki obrukların, AFAD'ın Afet Riski Azaltma Sistemi'nde (ARAS) kaydedildiğini anımsatarak, "İrili ufaklı bunların dışında epeyce bir çökme yapısı var. Sayı çok önemli değil. Sayı artıyor, belki binleri bulabilir. Ürkütücü derinlikli, en son meydana gelen açık kuyu şeklindekilerle beraber 620 obruk var." diye konuştu.