Geçtiğimiz yıl konuşulan amacı hem hava kirliliğini azaltmak hem de trafiği rahatlamak olan “Trafik Sıkışıklığı Fiyatlandırması” yeniden gündeme geldi. İstanbul'da ilk kez denenecek olan uygulamanın pilot bölgesi ise Eminönü ve Kadıköy oldu. Ücreti ve tarihi belli olmayan uygulamada çevreye zarar veren araçlardan daha çok para alınacak.
Okul dönemi ve özellikle yağmurun şiddetini artırdığı saatlerde İstanbul trafiğinde ilerlemek neredeyse imkansız bir hal alıyor. Yıllardır birçok teori ortaya atılsa da henüz uygulamaya geçen herhangi bir sistem yok. Geçen sene ilk kez konuşulan “Trafik Sıkışıklığı Fiyatlandırması” yeniden gündeme geldi. Uygulama hayata geçerse Kadıköy'ün ve Emimönü'nün belirli noktalarına araçla giriş ücretli olacak.
PLANIN İSTANBUL'A KATKISI YÜZDE 10
Sputnik'te yer alan habere göre plan kapsamında, trafik sıkışıklığını azaltmak için birçok yenilikçi çözüm hedefleniyor:
* Zirve saatlerde yoğunluğun 2030’da yüzde 10,1, 2040’ta ise yüzde 12,8 azalması öngörülüyor.
* “Düşük Salım Bölgeleri (DSB)” uygulaması ile çevreye daha fazla zarar veren araçlardan ekstra ücret alınacak.
* Deniz ulaşımı ve otobüs öncelikli şeritler gibi çevre dostu düzenlemeler artırılacak.
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, planın Türkiye’nin ilk sürdürülebilir kentsel ulaşım planı olduğunu ve çevreci ulaşımı teşvik edecek çözümler içerdiğini belirtti.
PİLOT BÖLGELER ŞAŞIRTMADI
Pilot uygulama olarak seçilen Eminönü, yaklaşık 6 kilometrekarelik bir alanda sisteme dâhil edilecek. Ardından, Kadıköy’ün Moda bölgesi uygulamaya katılacak. Düşük Salım Bölgeleri ile çevreye zarar veren araçlar için daha yüksek bir ücret talep edilecek, çevre dostu araçlar ise düşük tarife avantajından faydalanabilecek.
SİSTEM DÜNYADA BAŞARI GETİRDİ
İstanbul Bilgi Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nden Prof. Dr. Ayşe Uyduranoğlu, sistemin daha önce Londra, Stockholm ve Milan gibi şehirlerde uygulandığını ve başarılı sonuçlar verdiğini belirtti. Uygulamanın bazı şehirlerde trafik yoğunluğunu yüzde 40’a kadar azalttığını ifade eden Uyduranoğlu, toplu taşıma kullanımında ise yüzde 5-10 oranında artış yaşandığını vurguladı.
SİSTEM İÇİN ÖNERİLER
Uyduranoğlu, sistemin sağlıklı bir şekilde çalışması için şu önerilerde bulundu:
* Pilot uygulamaların sonuçları şeffaf bir şekilde paylaşılmalı.
* Çevre dostu araçlara düşük tarife uygulanmalı.
* Halkın desteği için referandum gibi yöntemlerle toplumun fikri alınmalı.
DİĞER BÖLGELERE DE YAYILABİLİR
Pilot projeden alınacak sonuçlar doğrultusunda, ücretli giriş sisteminin İstanbul’un diğer bölgelerine de yayılması planlanıyor. Uzmanlar, bu tür uygulamaların hava kirliliğiyle mücadelede ve karbon salımını azaltmada etkili olacağını savunuyor.
DÜNYADA HANGİ ŞEHİRLERDE UYGULANDI
Dünyanın birçok şehrinde trafik yoğunluğunu azaltmak ve çevreyi korumak amacıyla araç girişine ücret uygulanıyor. Londra, Stockholm, Milan ve Singapur, bu sistemi başarıyla uygulayan şehirlerden sadece birkaçı. İstanbul’da da Eminönü ve Kadıköy için planlanan bu uygulama merak konusu.
BAŞARILI OLUNDU MU?
* Londra: Trafik yüzde 20 azaldı, toplu taşıma kullanımında artış sağlandı. * Stockholm: Referandum desteğiyle uygulama başarıya ulaştı, hava kirliliği yüzde 14 azaldı.
* Milan: Çevre dostu araçlara avantaj sağlayan sistem, karbon salımını düşürdü. * Singapur: Elektronik fiyatlandırma ile trafik ciddi oranda azaldı. * New York: Günlük ücretlerle Manhattan trafiği kontrol altına alındı.