Hayatımıza büyük kolaylık katan banka ATM'lerinin yükü her geçen gün artıyor. 2015 ve 2024 yılları arasında banka ATM'lerinin sayısı artmasına rağmen, piyasanın nakit talebini karşılamada yetersiz kaldı. Enflasyonun yüksek seyirde gitmesine rağmen banknotların boyutlarının değişmemesi, ATM'lerin daha sık para ile doldurulmasını zorunlu hale getirdi. Artan maliyet sonrası bankaların ne yapacağı merak konusu olurken vatandaşın nakit sıkıntısının ilerleyen günlerde artabileceği öne sürüldü.
Son dönemlerde sosyal medya kullanıcılarının ATM'lerle ilgili şikayetlerinde artış oldu. Ekonomim.com’dan Özder Şeyda Uyanık’ın haberine göre, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine dayanarak hazırlanan bilgilere göre bankalar ve ATM’ler yüksek enflasyon karşısında zorlanıyor.
2009 yılında dolaşıma giren 200 TL’lik banknot, halen en büyük değerli kağıt para olma özelliğini korurken 2021 yılından bu yana enflasyonun etkisiyle 500 TL ve 1000 TL’lik banknotların piyasaya sürülmesi yer yer gündeme gelmiş ama resmi bir adım atılmamıştı.
İŞLEM BAŞINA TUTAR ARTTI, BANKNOT AYNI KALDI!
200 TL’lik banknot en büyük kağıt para olarak kalırken, 2015 ile 2024 yılları arasında banka ve kredi kartlarıyla yapılan nakit çekim işlemlerinde işlem başına düşen tutar büyük bir artış gösterdi.
2015 yılında banka kartlarıyla ortalama 410 TL’lik işlem yapılırken, 2024 yılı Ağustos ayı itibarıyla bu rakam %523 oranında artarak 2.553 TL’ye yükseldi. Benzer şekilde, yurt içinde kredi kartlarıyla yapılan nakit çekimlerin ortalaması, 2015 yılında işlem başına 627 TL iken, 2024 yılında %583 artışla 4.282 TL'ye çıktı.
Buna karşın ATM sayısındaki artış 2015-2024 yılları arasında yüzde 11'de kaldı. Türkiye’de ise toplamda 53 bin 566 ATM bulunuyor. ATM’lerin hepsi aynı işlem yoğunluğuna sahip olmadığı gibi hepsinin de kapasitesi aynı değil. Vatandaşlar ATM'lere gittiklerinde nakit sıkıntısına çare bulmakta zorlanıyor.