Rusya, Ukrayna'ya savaş açtığı için Batı tarafından dışlanıyor olabilir ancak Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Afrika turunda gittiği dört ülkede de çok iyi karşılandı.
Lavrov'un Mısır, Etiyopya, Uganda ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti ziyaretleri, Rusya’nın Afrika hükümetleri ile iyi ilişkiler konusunda Batı ile yarışacak diplomatik güce sahip olduğunu gösterdi.
Sırasıyla Batı Afrika ve Doğu Afrika'nın ekonomik güç merkezleri olan Nijerya ve Kenya da dahil olmak üzere çoğu Afrika ülkesi, Rusya'nın "saldırganlığını" kınayan ve Ukrayna'dan geri çekilmesini talep eden BM Genel Kurulu kararı lehinde oy kullandı. Ancak çekimserlerin neredeyse yarısı - 17 ülke - Afrika'dandı.
BBC Afrika Muhabiri Catherine Byaruhanga'nın haberine göre, bu listedeki ülkeler arasında, ırk ayrımına dayalı apartheid rejimine karşı mücadeledeki desteğinden dolayı kendisini Moskova'ya borçlu hisseden Güney Afrika ve Soğuk Savaş sırasında Batılı güçler ile komünist blok arasındaki çekişmeden uzak durmak isteyen ülkelerin kurduğu küresel bir yapı olan Bağlantısızlar Hareketi'nin başkanlığını üstlenmeye hazırlanan Uganda da yer aldı.
Uganda Devlet Başkanı Yoweri Museveni, Lavrov ile düzenlediği basın toplantısında Ukrayna'daki ihtilaf konusundaki tarafsızlığını yineledi. Museveni, "Birinin düşmanının düşmanı olmaya inanmıyoruz" dedi.
Lavrov'a göre ziyaret, Rusya'nın Afrika'ya 'açlık ihraç ettiği' iddialarına karşı çıkmak açısından önemliydi.
Rus bakan, tahıl fiyatlarındaki artıştan Batılı ülkeler tarafından Rusya'ya uygulanan yaptırımları sorumlu tuttu. Ancak fiyat artışlarının yarattığı krizin etkilerini hafifletmek için Afrika devletlerine hiçbir yardım teklifinde bulunmadı.
ABD, Afrika ülkelerindeki açlık krizini bastırmak için 1,3 milyar dolar vadetmişti. Fransa ise Afrika tarımına yardımcı olmak için Gıda ve Tarım Dayanıklılık Misyonu (FARM) girişimini başlatmıştı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da bu hafta çıktığı Afrika turunda Kamerun, Benin ve Gine-Bissau'yu ziyaret ediyor.
Macron, Kamerun'da, “Bazıları, Afrika da dahil olmak üzere dünyadaki gıda krizinin nedeninin Avrupa yaptırımları olduğunu söylüyor. Bu tamamen yanlış. Gıda da, enerji gibi, Rusya'nın savaş silahı haline geldi" dedi.
Bu görüşe karşı çıkan Lavrov, gıda krizinin Covid pandemisi ile başladığını, ancak "Ukrayna'daki durumun gıda pazarını da etkilediğini" kabul etti.
Lavrov Mısır’da, Rus tahıl ihracatçılarının "taahhütlerini" yerine getireceklerine dair güvence verdi.
Mısır'ın ekonomisi Rusya'ya diğer birçok Afrika ülkesinden daha bağımlı. Buğday ithalatının yaklaşık %80'i Rusya ve Ukrayna'dan karşılanıyor ve yabancı turistlerinin üçte biri de Rus.
Rusya ayrıca Mısır'da 26 milyar dolarlık bir nükleer santralin temelini attı.
Geleneksel olarak, Moskova'nın Afrika ile ticareti, otomatik tüfekten savaş uçaklarına kadar, savunma odaklı. Daha yakın zamanlarda Rus paralı askerleri, hükümet güçlerinin isyanları bastırmasına yardımcı olmak için Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti'ne konuşlandırıldı.
Lavrov ziyareti sırasında, ticaret ile savunma anlaşmalarının imzalanmasının beklendiği, Ekim ayında Etiyopya'da yapılacak olan Rusya-Afrika zirvesine de değindi.
ABD'nin Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi Michael Hammer de Mısır ve Etiyopya'yı ziyaret ediyor. ABD'nin BM Büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield ise önümüzdeki hafta Uganda ve Gana'da olacak.
Batı, bir etki yaratmaya ve ticaret ve yardım adına belki de çok daha fazlasını sunduğunu Afrika ülkelerine hatırlatmaya hevesli.