İslam’ın şartlarından biri olan Zekat araştırılıyor. Peki zekat nedir, kimlere verilir? Zekat vermek farz mı? İşte ayrıntılar...
İşte Diyanet İşleri Başkanlığı'na bağlı Din İşleri Yüksek Kurulu'nun açıklaması:
Zekât ibadeti ile ilgili şartlar, zekâtın bir kimseye farz olmasının ve verilen zekâtın geçerli olmasının şartları şeklinde iki ayrı başlık altında ele alınır.
Bir kimseye zekâtın farz olması için o kimsenin Müslüman, akıl sağlığı yerinde, ergenlik çağına gelmiş ve hür olması (Kâsânî, Bedâî’, 2/4-5), bir yıllık borcundan ve aslî ihtiyaçlarından fazla hakikaten ya da hükmen artıcı nitelikte “nisap miktarı” mala sahip olması gerekir. Artıcı nitelikte olmakla kastedilen, malın sahibine gelir, kâr, fayda temin etmesi yahut kendiliğinden çoğalma ve artma özelliğine sahip bulunmasıdır.
Zekâtın farz olması için ayrıca nisap miktarı mal ya da servete sahip olduktan sonra üzerinden bir kamerî yılın geçmesi ve yıl sonunda da nisap miktarını koruması gerekir (Kâsânî, Bedâî’, 2/13 vd.; İbn Kudâme, el-Muğnî, 4/73-74). Yıl içerisindeki artış ve düşüşlere itibar edilmez. Zekât bu süre dolmadan önce de verilebilir (Kâsânî, Bedâî’, 2/15).
Zekâtın geçerli olmasının şartlarına gelince, öncelikle “niyet” şarttır. Zekât bir ibadet olduğu için niyetsiz yerine getirilemez (Kâsânî, Bedâî’, 2/40; İbn Kudâme, el-Muğnî, 5/88). Ayrıca fakire verilmesi ve teslimi demek olan “temlik” de şarttır (Kâsânî, Bedâî’, 2/39). Yemek hazırlayıp yedirmek gibi ibâha denilen yollarla fakire zekât verilmiş olmaz.
ZEKAT NEDİR?
İslam’ın şartlarından biri olan Zekât, dini açıdan zenginlik ölçüsü kabul edilen miktarda (nisap) mal sahibi kişilerin, ihtiyaç sahibi kişilere vermesi gereken miktarı ifade etmektedir
Zekât kimlere farzdır? / Kimler zekât verebilir?
Zekâtı verilecek malın üzerinden bir yıl geçmiş olması ve zekâtı verilecek malın bir yıllık borçtan ve aslî ihtiyaçlardan fazla olması durumunda zekât, ergenlik çağına erişmiş, hür ve aklı başındaki Müslümanlara farzdır.
Nisap miktarı nedir?
Nisap, zekât gibi ibadetler için konulan asgari zenginlik ölçüsünün adıdır. Bu ölçü, altında 20 miskal (80.18 gr), devede 5, sığırda 30, koyun ve keçide 40 adettir.
Zekât nasıl hesaplanır?
Zekât hesaplaması yaparken mevcut borçlar düşüldükten sonra kalan mal üzerinden zekât oranı hesaplanmaktadır. Zekât miktarınızı aşağıdaki zekât oranlarına göre hesaplayabilirsiniz:
Altın, gümüş, para, ticaret malları ile koyun ve keçiden 1/40 oranında,İnek, manda ve benzeri büyükbaş hayvanlardan 1/30 oranında,Tarım ürünlerinden 1/10 oranında (aşar) zekât verilir. Eğer bir kimse bu ürünleri yetiştirirken para harcayarak sulama yapıyorsa 1/20 oranında zekât verir.Kira geliri getiren ev, dükkân, fabrika, motorlu araçlar, makine gibi malların net gelirlerinden 1/10 veya brüt gelirden 1/20 oranında zekât vermek gerekir.
Zekât kimlere verilir?
Zekâtın verileceği kimseler Kur’an-ı Kerim’de belirtilmiştir. Bunlar; fakirler, miskinler, zekât toplamakla görevlendirilen memurlar, müellefe-i kulûb adı verilen kalpleri İslam’a ısındırılmak istenen kimseler, esaretten kurtulacaklar, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış olanlardır.
Zekât kimlere verilmez?
Zekât verebilecek durumda olanlara, Müslüman olmayan kimselere, Birinci derece akrabalara (Anne, Baba, Büyükanne, Büyükbaba, çocuklara, torunlara vb.) ve karı-kocanın birbirine zekât vermesi caiz değildir.
Ziynet eşyasına zekât verilir mi?
Altın ve gümüş dışındaki ziynet eşyaları üzerinden zekât verilmemektedir.
Zekât hayır kurumlarına verilebilir mi? Zekât bağışı caiz midir?
Aldıkları zekât ve fitreleri bir fonda toplayıp bunu yalnızca Tevbe suresinin 60. Ayetinde belirtilen yerlere sarf ettikleri bilinen ve kendilerine her bakımdan güvenilen kimseler eliyle yönetilen dernek, vakıf, kurum ve yardımlaşma fonlarına zekât ve fitre verilmesinde dinen bir sakınca yoktur.
Zekât havale yoluyla ödenebilir mi?
Zekât, elden verilebileceği gibi, vekâleten veya havale/eft yoluyla da verilebilmektedir
Temel ihtiyaçlar için biriktirilen para zekâta tabi midir?
Barınma, giyecek ve yiyecek gibi hayatın güvenli ve sağlıklı bir şekilde devamı için gerekli olan asli ihtiyaçların temin edilmesi için yazılı ya da sözlü bir taahhüde giren kişilerin zekât vermesi gerekmemektedir.
Zekât ne zaman verilir?
Zekât yıl boyunca istenilen zamanda verilebilir